استانداردهای ساختمان سازی مناسب افراد توان‌خواه
15
فوریه

استانداردهای ساختمان سازی مناسب افراد توان‌خواه

در مبحث استانداردهای معلولین در کتاب نویفرت، صندلی چرخدار به دلیل دارا بودن بیشترین محدودیت در میان وسایل کمک حرکتی متداول، مبنا قرار داده می‌شود.

عناصر مشترک در کلیه ساختمان‌های عمومی:

ورودی


۱-    ورودی اصلی باید برای استفاده همگان قابل دسترس باشد.
۲-    ورودی ساختمان باید تا حد امکان همسطح پیاده‌رو باشد.
۳-    حداقل عمق فضای جلوی ورودی ساختمان باید ۱۴۰ سانتیمتر باشد.
۴-    حداقل عضو بازشوی ساختمان باید ۱۰۰ سانتیمتر باشد.

راهرو


۱-    حداقل عرض راهرو ۱۴۰ سانتیمتر است.
۲-    کف راهرو باید غیر لغزنده باشد و از نصب کفپوش‌ها با پرز بلند خودداری شود.
۳-    در راهرو باید میله دست انداز تعبیه شود.

بازشوها(در و پنجره)


۱-    حداقل عرض مفید هر لنگه در برای صندلی چرخدار ۹۰سانتیمتر است.
۲-    درها باید دارای پاخور به ارتفاع ۲۵ سانتیمتر باشند.
۳-    در صورت استفاده از درهای چرخان، گردشی، کشویی و … که برای افراد معلول غیر قابل استفاده است، پیش‌بینی یک در معمولی به عرض مفید حداقل ۹۰ سانتیمتر در نزدیکی آنها برای افراد معمول ضروری است.
۴-    ارتفاع دستگیره (برای در و پنجره) از کف حداکثر ۱۰۰ سانتیمتر است.
۵-    نصب میله دستگیره کمکی روی پنجره‌ها و درها ضروری است.
۶-    زاویه‌ی بازشوی در باید حداقل ۹۰ درجه باشد.

راه پله


۱- عرض کف پله ۳۰ سانتیمتر و حداکثر ارتفاع آن ۱۷ سانتیمتر است.
۲- حداقل عرض پله ۱۲۰ سانتیمتر.
۳- نصب دست انداز در طرفین پله الزامی است.
۴- حداکثر تعداد پله بین دو پاگرد، ۱۲ پله می‌باشد.
۵- حداقل ابعاد پاگرد پله ۱۲۰*۱۲۰ سانتیمتر می‌باشد.

سطح شیبدار


۱-    حداقل عرض سطح ۱۲۰ سانتیمتر است.
۲-    برای سطوح شیبدار تا ۳ متر طول، حداکثر شیب ۶% با عرض حداقل ۱۲۰ سانتیمتر است.
۳-    در سطوح شیبدار با بیش از ۳ متر طول (تا حد مجاز ۹ متر) به ازای هر متر مربع افزایش طول، ۵ سانتیمتربه عرض مفید اضافه و ۰,۵% از شیب کاسته می‌شود.
۴-    سطح شیبدار نباید دارای شیب عرضی باشد.
۵-    در صورتی که سطح شیبدار در هوای آزاد واقع شود باید طوری طراحی گردد که از جمع شدن آب در سطوح حرکت جلوگیری شود.
۶-    پیش‌بینی یک پاگرد به عمق حداقل ۱۵۰ سانتیمتر در هر ۹ متر (به منظور استراحت، دورزدن، یا ایجاد امکان عبور از مقابل و …) ضروری است.
۷-    حداقل ابعاد پاگرد سطح شیبدار باید ۱۵۰*۱۵۰ سانتیمتر باشد.
۸-    در صورتی که سطح شیبدار ارتفاعی بیش از ۲۵ سانتیمتر را طی کند و طول افقی آن بیش از ۱۸۵ سانتیمتر باشد، نصب دست انداز در طرفین آن الزامی است.
۹-    قطر میله دست انداز باید بین ۳ تا ۴,۵ باشد.
۱۰-    حداقل فاصله بین میله و دیوار ۴ سانتیمتر است.
۱۱-    لازم است میله دست انداز در کنار پله یا سطوح شیبدار حداقل تا ۳۰ سانتیمتر از ابتدا و انتها به موازات کف ادامه داشته باشد.
۱۲-    ارتفاع میله دست‌انداز از کف سطح شیبدار یا پله، برای بزرگسالان ۸۵ تا ۹۰ سانتیمتر و برای کودکان ۶۰ سانتیمتر است.

آسانسور


–    در ساختمان‌های عمومی که برای دسترسی به طبقات از آسانسور استفاده می‌شود، وجود حداقل یک آسانسور با مشخصات زیر الزامیست:
–    عرض مفید در، ۹۰ سانتیمتر.
–    حداقل ابعاد مفید اتاقک ۱۴۰*۱۱۰ سانتیمتر.
–    آسانسور باید همسطح ورودی یا در دسترس بلامانع صندلی چرخدار قرار گیرد.
–    حداقل فضای انتظار در جلوی آسانسور  در هر طبقه باید ۱۵۰*۱۵۰ سانتیمتر باشد.

عمده‌ترین هدف ارائه ضوابط طراحی مسکن، بوجود آوردن شرایط استقلال فردی شخص معلول در محیط مسکونی و ایجاد زمینه برای قراردادن وی در کنار خانواده به عنوان یک عضو فعال، از طریق به کار گرفتن تدابیر معماری است.